-
Fizyoterapist Dalında
-
Piskoloji Dalında
Sporcu Sağlığı Ve Spor Rehabilitasyonu
İçindekiler :
Spor yaralanmalarında erken dönemde güvenli iyileşme, performans geri dönüşü ve tekrar sakatlanmayı önlemeye yönelik fizyoterapi temelli programlar.
Sporcu Sağlığı Nedir?
Sporcu sağlığı; profesyonel ya da amatör düzeyde spor yapan bireylerde, kas-iskelet sistemi dengesinin korunması ve yaralanmaların önlenmesi üzerine kurulu bütüncül bir yaklaşımdır.
Doğru ısınma, mobilite, stabilizasyon ve toparlanma süreçleri; hem performansı artırır hem de sakatlanma riskini azaltır.
Spor Rehabilitasyonu Nedir?
Spor rehabilitasyonu; sporcu yaralanması sonrasında fonksiyonel iyileşme, kas kuvvet dengesinin yeniden sağlanması ve spora dönüş sürecinin güvenli hale getirilmesi amacıyla uygulanan fizyoterapi tabanlı bir programdır.
Tedavi süreci;
• Yaralanmanın türüne göre (menisküs, bağ yaralanması, kas yırtığı vb.) kişiye özel planlama,
• Manuel terapi ve bütüncül uygulamalarla doku mobilizasyonu,
• Denge, propriosepsiyon ve kuvvetlendirme antrenmanları,
• Sportif performans testleri ve spora özel fonksiyonel egzersizlerle ilerler.
Spor Sonrası Ağrı ve Toparlanma Süreci
Yoğun antrenman sonrası oluşan kas ağrısı (DOMS) ve gerginlikler, kas dokusunun yenilenmesini geciktirebilir.
Uygulama Alanları
• Kas ve bağ yaralanmaları (hamstring, ön çapraz bağ, menisküs, aşil tendonu vb.)
• Postür ve denge bozuklukları
• Aşırı kullanım sendromları (tenisçi dirseği, koşucu dizi vb.)
• Spor sonrası ağrı ve kas dengesizlikleri
• Spora geri dönüş hazırlığı (Return to Play protokolleri)
Kas ve Bağ Yaralanmaları
Kas yırtıkları, lif zorlanmaları ve bağ (ligament) yaralanmaları sporcularda en sık karşılaşılan problemlerdendir.
Bu durumlarda erken fizyoterapi, doku iyileşmesini hızlandırır ve kalıcı kuvvet kaybını önler.
• Hamstring ve quadriceps kas yırtıkları
• Ön çapraz bağ (ACL) ve menisküs yaralanmaları
• Aşil tendonu ve ayak bileği burkulmaları
• Adduktor (kasık) zorlanmalar
Diz ve Alt Ekstremite Rehabilitasyonu
Diz, sporcular için en çok yük alan eklemlerden biridir.
Özellikle yön değiştirme, zıplama veya ani duruş hareketlerinde mikro travmalar oluşabilir.
• Menisküs ve ön çapraz bağ operasyonları sonrası rehabilitasyon
• Patellofemoral ağrı sendromu (koşucu dizi)
• IT band sendromu
• Aşil tendinopatisi, plantar fasiit
Omuz, Dirsek ve Üst Ekstremite Rehabilitasyonu
Üst ekstremite yaralanmaları genellikle aşırı kullanım (overuse) sonucu gelişir.
Özellikle tenis, yüzme, voleybol, fitness gibi sporlarda görülür.
• Rotator cuff tendinopatisi (omuz sıkışma sendromu)
• Tenisçi ve golfçü dirseği
• Skapular disfonksiyon
• Omuz instabilitesi veya çıkıkları sonrası stabilizasyon
Postüral Dengesizlik ve Kas Dengesizliği
Tek taraflı yüklenmeler, yanlış antrenman biçimleri veya sedanter yaşam tarzı spor performansını düşürür.
Bu durum, kaslar arasında kuvvet-fleksibilite dengesizliği oluşturur.
• Alt çapraz sendromu (bel-sırt dengesizliği)
• Üst çapraz sendromu (boyun-omuz dengesizliği)
• Kalça stabilizasyon bozuklukları
Aşırı Kullanım Sendromları
Tekrarlayıcı hareketler sonucu gelişen mikro travmalar, zamanla ağrıya ve performans düşüşüne neden olur.
• Koşucu dizi
• Shin splint (baldır ağrısı)
• Tenisçi dirseği
• Omuz sıkışma sendromu
Kullanılan Yaklaşımlar
• Manuel Terapi & Bütüncül Uygulamalar
• Fonksiyonel Kuvvet Antrenmanları
• Stabilizasyon ve Propriosepsiyon Egzersizleri
• Kas Aktivasyon
• Spor Branşına Özel Hareket Analizi
Amaç Nedir?
✔️ Ağrısız hareket sağlamak
✔️ Tekrarlayan yaralanmaları önlemek
✔️ Kas kuvvet dengesini yeniden kurmak
✔️ Spora güvenli dönüş sağlamak
✔️ Performansı artırmak

WhatsApp